مبانی نظری کار
تحول و توسعه شدید و شتابان، بارزترین ویژگی عصر ماست.گسیختگی توسعه وتوسعه گسیخته، شاخصه اصلی آن می باشد. توسعه نامتوازن، یعنی تک ساحتی در کشورهایشمال، نامتوازنی توسعه جهانی را در پی داشته یا تشدید کرده و حداقل قادر و چه بسا حاضربه کاهش آن نشده است. دست آوردهای شگرف دانش فنی و فناوری، فرصت بسیار مغتم رابرای توسعه متوازن، متعادل و همه جانبه ملی، بین مللی و جهانی فراهم نموده است. اینفرایند جهانی در یک نگاه نیز می تواند دور نمای امید بخشی را نوید دهد.
پیش درامدپژوهش:
تحول وتوسعه شدیدوشتابان،بارزترین ویژگی عصرماست.گسیختگی توسعه وتوسعه گسیخته،شاخصه اصلی آن می باشد.توسعه نامتوازن،یعنی تک ساحتی درکشورهای شمال،نامتوازنی توسعه جهانی رادرپی داشته یاتشدیدکرده وحداقل قادروچه بساحاضربه کاهش آن نشده است.دست آوردهای شگرف دانش فنی وفناوری،فرصت بسیار مغتم را برای توسعه متوازن،متعادل وهمه جانبه ملی،بین مللی وجهانی فراهم نموده است.این فرایندجهانی دریک نگاه نیز می توانددورنمای امید بخشی را نویددهد.اما به سبب مبانی نظری
توسعه اقتصادی وتعالی فرهنگی واجتماعی برترین چالش ملی کشورایران است.چالش توسعه اقتصادی توأمان ودرجهت تعالی فرهنگی واجتماعی.انقلاب اسلامی شکوهمند ایران وشعائرشعورخیزوشورآمیز ؛استقلال،آزادی وجمهوری اسلامی،بهترین شرایط وفرصت هارابرای تحقق آن فراهم ساخته است.کار هرچه بیشتر وبهینه تر،تنهاعامل تحقق بخش وبلکه علت تامه تأمین کننده وتضمین کننده وسبب زایایی،پایایی وپویایی یعنی بالندگی آن می باشد.لازمه این کار نیز،کارایی نیروهای کار کشوروکارامدی سازمان هاو مدیریت های کار خردوکلان ملی است.کارایی وکارامدی حداکثروبهینه نیروهای بدون شک؛شگرف وشگفتی آفرین ایران اسلامی.(نظام)نظریه راهبردی توسعه متعالی،به عنوان زیر ساز وچهارچوبه طرح بلندبردوبلندگسترجامع،هادی،تفصیلی وعملیاتی وبرنامه اجرایی کوتاه مدت،میان مدت وطولانی مدت،سرنوشت ساز ترین نیاز ضروی،اساس،خطیر وحتی حیاتی ومبرم کشوراست.مبانی نظری کارمتعالی،آن گونه که دراین پژوهش،هرچند به صورت بسیار اجمالی وگاه گذرا بدان پرداخته شده است.این مبانی نظری ونظریه مبتنی برآن،درصورت دریافت درست وبه موقع وکاربری متناسب وبهینه ، بویژه در سیاست گذاری ،سامان دهی واجراء،نه تنها آینده نوشکفته وشکوفا ونیزبالنده وبی نظیری را برای کشور به ارمغان خواهد آورد.راهبردراهگشایی را هم پیش روی سایرین قرارخواهد داد(انشاءا. . .).دیده تیز بین وراهبردی نگر اندیش ورزان اسلامی،به شکل اعجاب برانگیزی،هیچ نکته وزاویه پنهانی را نادیده نگذاشته است.اگرچه این نظریه ها.بنا به سببی چندمکتوم وظاهرا بی استفاده مانده اند.تاجایی که حتی متاسفانه برخی ساده انگاران وگاه ناباوران،بدون درک درست وگاه حتی بدون اطلاع یاآگاهی آن هارا فاقداستفاده بویژه عملی دانسته اند.عمق سرشار،جامعیت فراگیرومعنانگری ومعنویت گرایی فرا فهم طبیعی،مادی،تک ساحتی رایج وغالب ازیک سو،شقاق وواماندگی ما از آن هاوتعلق آن ها ظاهرا به گذشته ولی درحقیقت پیشینه وریشه یا بنیاد وبنیان هویت وشخصیت ملی کنونی ماازسوی دیگر به این شبهه دامن داده اند.راحت طلبی فکری،مصرف گرایی علمی وکم ظرفیتی های نظریی وعملی نیز مزید برعلت شده اند.صد البته بازبینی وآوری نظریه هایی این چنین بنیادین وفراگیربامفاهیم وواژگانی به اصطلاح درگفتمانی دوبعدی مادی-معنوی به صورت توأمان ودیرینه درقلب گفتمانی تک ساحت،ظاهرنگروجزءگراکار اگر ناممکن نباشدبسیار مشکل است.بویژه در آوردن نگاه،نظریه وگفتمانی که مجردبوده وقرون متمادی نیزمنزوی بوده یاشده است.جریانی که طی چندین قرن اخیر به پیرامون عرصه کارزارتوسعه وحاشیه نظریه پردازی فرایندآن رفته یارانده گشته وحتی درانزوانگه داشته شده است.آن هم درمواجهه با،درقلب وبع عنوان مدعی ونظریه جایگزین(آلترناتیو)،نظریه ونظامات وگفتمان غالبی که درقرون جدید ومعاصر، به اصطلاح سنت وسیاست وعرف متعارف وپارادایم رایج بوده وهمچنان می باشد.نظریه ونظامی که توفیقات خیره کننده ولحظه ای آن در برد فناوری،اقتصادی ومادی،تادهه های اخیر برترین نماد کارامدی وهمچنان بزرگترین پشتوانه پایداری آنست.لیکن آسیب پذیری ها،آسیب هاوآسیب رسانی های پیش گفته در گستره فروملی وملی کشورها ودر عرصه جهانی،بویژه نارسایی وکاستی ناشی ازکاروتوسعه نامتوازن وتک ساحتی وناسازگاری ها وناسازواری های ناشی از نامتوازنی توسعه وتوسعه تنازعی وهژمونیک،نقادان ونواندیشان رابه اصلاح یا نفی ویاجایگزینی واداشته است.نظریه توسعه متعالی متفکرین اسلامی،قادراست برترین نظریه جایگزین وحتی اصلاحی ونیزتکمیل کننده باشد.کشف،استخراج یافراهمی،پالایش وپردازش یافراوری و فرابری یااطلاع رسانی وسرانجام کاربری وبهره برداری (از)ذخایرنظری ایران بویژه درقالب این نظریه علمی،کاربردی،راهبردی ونرم افزاری به عنوان جدی ترین نیازکنونی توسعه عمومی کشور،امری حیاتی است.این امرارزش،افزایش ارزش وارزش فزوده واضافیی هزاران بار بیش ازسایر منابع ملی ازقبیل نفت وگاز ایجاد نموده وبه ارمغان خواهد آورد.ارزش اضافه بی حدوتجدید پذیری که خود منشاء هرگونه ارزش اضافی بوده وخواهد بود.این افزایش ارزش حتی ده ها و گاه بلکه صدها برابر بیش از منابع انسانی ایجاد ارزش افزوده نموده وزمینه ساز افزایش بازهم بیشتر ارزش های اضافی خواهد بود.خواه اقتصادی،فرهنگی یا سیاسی.ارزش هایی که چندی،چونی وگونه آن ها تنها مبدا،،مبناوملاک تحول،توسعه وتمدن محسوب می گردند.به همین سبب حضرت امام خمینی کاررامبدا، تمدن ها دانسته وکارایی وکارامدی را منشا، ومبین گونه وسطح پیشرفت-گی می داندهمچنان که به تعبیر ابن خلدون؛«محصول عبارت ازارزش کارهای بشریست»(مقدمه-753)و«کارهادرجهان تنها به نیروی اندیشه انجام می پذیرد»(861).امید که دست اندرکاران علمی وعملی؛ازجمله شورای پژوهش های علمی کشور،سازمان برنامیه وبودجه،مرکزپژوهش های مجلس شورای اسلامی ووزارت کار وموسسه مطالعات کاروتامین اجتماعی وسایر مراکز مربوطه حتی به یک اعتبار فرهنگستان علوم،ضمن تداوم وتکمیل این حرکت براساس دست آورداین پژوهش،درجهت تبیین،تفصیل وتطبیق همه جانبه نظام نظریه راهبردی توسعه متعالی،وکاربری ،اعمال واجرای آن به عنوان نظریه راهبردی وطرح هادی ،اهتمامی هماهنگ ودر خور بورزند.همان گونه که دراین پژوهش وگزارش نشان داده شده است.هرگونه دیرکرددراین راستا،خسارات غیرقابل احتساب و جبران ناپذیری درپی خواهد داشت.حال شاهد بوده وآینده گواه می باشد.دراین راهبرد،زیر ساخت وچهارچوبه نظری،عبارت از نظریه راهبردی کاروتوسعه متفکرین اسلامی-ایرانی به عنوان داشته است.مواد واجزاء،عبارت است از یافته ها وداده های علمی وفنی جدید.سازه وساختار ترکیبی نظری وعملی نیز عبارت از سیاست ها وسامان دهی ها یانهادهاو سازمان های،ترسیم وتنظیم شده توسط نیروهاونهادهای عامی وعملی می باشد.خواه در گستره های شخصی(دونی:ذهنی،روانی،بدنی-برونی) ،جمعی واجتماعی تاامتی وجهانی وخواه در برد فرابخشی(داخلی وخارجی)،بخشی سیاسی،فرهنگی واقتصادی وزیربخش های آن ها.
«1»عنوان پژوهش؛« مبانی نظری کاردرنگاه متفکرین اسلامی»است.
«کار»،درنگاه اندیشمندان اسلامی،فرایندشوندیافرابردشدن پدیده هامحسوب می گردد.بنابراین کارپژوهی،نگاهی کارشناسی به پدیده شناسی وهستی شناسی دانشمندان اسلامی می باشد.
بررسی کار ومبانی نظری آن درنگاه متفکرین اسلامی دردوسطح انجام می پذیرد:
اول-(پدیده شناسی)کاردرنظریه متفکرین اسلامی
دوم-نظریه کار(درپدیده شناسی) متفکرین اسلامی
این مباحث طی دوبخش یادوقسمت بررسی شده وتنظیم وارایه می گردند؛
قسمت اول –شامل اهم موارد خواسته شده در چهارچوب نمونه طرح پژوهشی، به عنوان محتوای نظری کاربه ترتیب زیر می باشد؛
1-شاخصه های پژوهش
2-منابع علمی
3-چهارچوب نظری کاردرنظریه فلاسفه اسلامی
4-6-روش،فعالیت هاویافته ها
قسمت دوم-شامل اهم موارد تبیین شده در چهار چوب نظری طرح پژوهشی، به عنوان محتوای نظریه کار ،طی سه بخش به ترتیب زیر می باشد؛
بخش اول-دریافت هستی شناسی کار
بخش دوم-رویکردانسانی(/متعالی-طبیعی )کار
بخش سوم-رهیافت راهبردی کار؛
::÷÷÷÷÷÷÷÷÷÷÷÷÷÷÷÷÷:::::÷:::::÷÷÷÷÷÷÷÷÷÷÷÷÷÷÷÷÷::
« 2 »پژوهش مبانی نظری کار،نگاهی راهبردی به پدیده کار وپدیداری یا پیدایی ونموداری آن دارد.اهم ویژگی نگاه وبرخورد راهبردی عبارتست از:
اول- بنیادین:
الف-کار پدیده ای بنیادین
ب-بنیاد-های کار
دوم-فراگیری:
الف-کار پدیده ای فراگیر
ب-فراگیری (پدیده)کار
سوم-سازوار:
الف-کار پدیده ای سازوار(درونی-برونی)
ب- سازواری پدیده کار
چهارم-غایی:
الف-کار پدیده ای غایی/مؤثرومطلوب نهایی
ب- غاییت پدیده کار-غایت(های)کار
بنابراین بررسی کار، خواه ناخواه ماهیتی فلسفی می یابد.یعنی ماهیت وحقیقت یاچیستی وهستی کاررا فرای واقعیت ووقوع کار وچگونگی آن را به چالش می کشاند.خواه فلسفی مدنی یااجتماعی وسیاسی حتی اقتصادی تا عمومی.
بدین ترتیب عنوان اصلی بررسی وگزارشبه صورت رقیب می توانند به ترتیب زیرباشند :
1-مبانی نظری کاردرنگاه/فلسفه متفکرین اسلامی
2-مبانی فلسفه/ی کار درنگاه متفکرین اسلامی
3-مبانی نظری کار درنگاه فلاسفه اسلامی
این پژوهش درگستره فراترپدیده شناسی کار وهستی شناسی کار مورد نظر می باشد:
الف-خواه؛
کار درنظریه فلسفی متفکرین اسلامی
/کار درفلسفه متفکرین اسلامی
/فلسفه کار درنگاه متفکرین اسلامی
/فلسفه کار درنظر-یه متفکرین اسلامی
ب- خواه؛
نظریه فلسفی کار متفکرین اسلامی
/ نظریه کار درفلسفه متفکرین اسلامی
/ نظریه کار در نگاه فلاسفه اسلامی
«3»-الف)مرادازشناخت فلسفی/فلسفه -کار:
موردیامواردی که باعث کار یابرانگیزنده یعنی برانگیزاننده کار، اساس کار وجهت یاسویه کار وغایت یا علت غایی کار ،مطلوب-یت کاریعنی انگیزه وانگیخته یاانگیختار کار ،کارایی نیرو(ها)ی کاروکارامدی وحاصل کار یا کالا راتوجیه وتجویز کرده ، تعیین نموده وتبیین می نماید،حتی شکل وشاکله وچگونگی کار راتعین،یعنی عینیت بخشیده وتحقق عینی کار یاکارعینی وتشخص آن ووقوع ونیز واقعیت کار یاکارواقعی را تحت تاثیر قرار داده بلکه تحت شعاع قرار می دهند.فرابردپدیده کار وپدیداری آن وبه همین سبب پدیده شناسی کار وپدیدار شناسی آن،فراگردی دوسویه بادوفرایند تحقیقی ونظری-تحققی وعملی از واقعیت تا وقوع کار محسوب می گردد.
فرابردکار دراین نگاه، بر اساس فرایندزیر انجام می پذیرد؛
بینش کار-(منش کار؛اخلاق کار-فرهنگ کار-)دانش کار-کنش کار(=کشش-کوشش-جنبش-حتی روش کار):
الف- در کنش گرعملی-عینی،یعنی در نظر نیروی کار-کن/گر-فرما
ب-در دانش گرعلمی-عملی،یعنی درنظریه کارپژویادانش پژو-دانشمند(دانش)کار
به اعتبارات دیگرفرابرد؛
بینش کار-دانش کار-منش کار-روش کار-کنش کار
/بینش کار-دانش کار-منش کار-کنش /کار-روش کار
/بنیاد/علل-بنیان/بودها-چگونگی/نمودها-راهبرد-غایت کار
ب)فرابرد کار،کنش یاعمل عبارتست از؛کوشش درونی-جنبش بیرونی یا
کوشش(درون-ی:نگرش-گرایش-کشش)-جنبش(برونی)/درون – برون کار/کاردرون-بیرون-ی
ج)فلسفه کار =تبیین فرابرد کار به ترتیب بالامی باشد. یعنی :
الف- تجزیه وتحلیل یاکالبد شکافی وشناسایی ماهیت وحقیقت اجزا،مراتب ،مبادی ومراحل فرایند وساختار کاریعنی هستی شناسی وچیستی شناسی آن-ها.
ب-کالبد شناسی وشناخت کالبدی یا ترکیب کلیت فرایندکار وتمامیت ساختارشاکله آن.
د)فلسفه کار (درنگاه ونظریه) متفکرین اسلامی؛منظرونگاه یادریافت پویشی /ایجادی /شدن /شوندهستی است.شوندی که به شکل فرایندی ازپیشینه درگذشته به موجوددرحال و به مطلوب درآینده سریان داشته ودرجریان اجراست.این نگاه فرایندی ودرمورد فعل ارادی-تدبیری نیروهای کار انسانی،نگاه فرابردی ؛
در سرتاسرسیروساختار نظر،نظری ونظریه ها ونیزآثار فلسفی حتی منطقی آن ها؛
اولا-بوده ونمودار است.
ثانیا-قابل ولازم بررسی بوده ولازمست ترسیم گردد.
در این برخورد ودریافت منظری کار،
اول-تمامی آراء وآثار نظری وفلسفی آن ها از منظر ونگاه کار نگریسته شده ،مورد بررسی یعنی وارسی وواسازی قرار میگیرند.
دوم-علاوه بر این در برخورد ودریافت موضوعی کار ؛ پدیده هاومفاهیم یامقولات ومبحث های : حرکت،کنش وواکنش یافعل وانفعال،حتی علت ومعلول یا علیت نیز به شکل خاص مورد ارزیابی یعنی بازرسی وبازسازی واقع می گردند.
سوم-فلسفه اقتصاد،مبانی نظری اقتصاد،اوضاع اقتصادی،نظام اقتصادی وسیاست اقتصادی ازجمله کار اقتصادی حتی اقتصاد کار-ی،هم به صورت ضمنی-زمینه ای یاموردی-جزیی درکار شناسی یعنی شناخت وپدیده شناسی کار کاربری وکارایی مورد تفحص قرارگیرند.
اهم منابع وموارد این بررسی ها به ترتیب زیرمی باشند:
1-فارابی:
کتاب فصوص الحکم:فلسفه عمومی الهی-طبیعی-انسانی
کتاب احصاءالعلوم: فلسفه طبیعی-الهی-فلسفه(انسانی-اجتماعی-)مدنی/سیاسی
وی فقه وکلام را نیز در این اثر ؛
اولا-به نظری –عملی تقسیم نموده است.که در مبحث یامقوله عمل وبا نگاه عمل-ی به معنای کار-بردی،کاربری دارد.
ثانیا-این دو علم را در ضمن وذیل فصل پنجم ،یعنی زیر مجموعه علم مدنی آورده است. که از حیث راهبردی کاربرد دارد.
کار طبیعی را در فلسفه طبیعی و
کار الهی ونیز
ارزش (کار)رادرفلسفه الهی(فصل چهارم)متذکر شده است.
نیز التعلیقات وی،هرچند به صورت جستاری،نکته نظرات کارسازی درزمینه کارشناسی دارد.
2-ابن سینا:
دانشنامه علایی
الشفاء
الاشارات والتنبیهات-حتی در مبحث عرفان که به کارپرداخته است.
پدیده شناسی کار درآثار وآراء وی،خواه با منظر کار ویادر موضوعاتی مثل کنش،براساس نگاه فلسفی عمومی-طبیعی-الهی-انسانی-حتی مدنی یا سیاسی وبانگاهی ساختاری-راهبردی تنظیم وترسیم گردیده اند.
3-خواجه نصیر:
دراخلاق ناصری به صورت همه جانبه.
حتی درتجریدالعقاید/الاعتقاد،که درکلام فلسفی است.ازجمله در اساس اقتباس وحتی آغازوانجام.
4-قطب دین شیرازی:
درکتاب دره التاج بارهیافتی راهبردی-ساختاری.
5-ملاصدرا :
اسفار
مبدا ومعاد
شواهدالربوبیه
(حتی ازآثار وآراء منطق-ی یاتامنطقی متفکرین یعنی ازیاتامعقولات دوم منطقی به عنوان؛اندازه-اندازه گذاری-گیری/ارزش گذاری-یابی/ارزیابی/سنجی ازجمله ؛ کارسنجی یا اقتصاد سنجی=سنجه-سنجش=ارزش-روش/ارزشمندی-روشمندی می توان بهره برد).
دراین نظریه:فلسفه عمومی ، اعم است از ؛
اول- امورعامه فلسفه/ی
دوم- فلسفه :
الهی-طبیعی(-مدنی:انسانی-اجتماعی-سیاسی)
در آثار سیاسی فارابی
/طبیعی-الهی (انسانی-اجتماعی مدنی-سیاسی )
در فصوص الحکم فارابی
/(زبان-منطق-ریاضی-)الهی+طبیعی-مدنی
دراحصاءالعلوم فارابی
/طبیعی-الهی(انسانی-اجتماعی مدنی)
در الشفاء - الاشارات والتنبیهات ابن سینا
اسفار-مبداء ومعاد-شواهدالربوبیه ملاصدرا
ه)دربینش کلامی-فلسفی-الهی-قرآنی-اسلامی-انسانی این متفکرین،گستره وبرد فرایندهستی-کار- کنش-عمل-فعالیت-فعلیت به ترتیب زیربوده،موردنظرمی باشدولازمست موردنظروبرسی قرارگیرد:
اول- از:مبداء-تا:معاد
معاد کــــــــــــــــــــــــــار مبداء
دوم-ازآفرینش جهان-تاقیامت
قیامت کــــــــــــــــــــار آفرینش
سوم-از:
1-خلقت/آفرینش /خلافت آدم-تاسکونت دربهشت نخست/ین
خــــــــــــلافت
سکونت کــــــــــــــــار خلقت
2-تصمیم الهی مبنی برجعل یعنی قراردادن خلیفه در زمین(به تعبیرصدرا:کار= خلافت الهی)
3-اعلان تصمیم الهی به ملایکه
3-هشدارواعلام خطرملایکه نسبت به کارکرد(منفی) انسان درزمین
(فساد-خونریزی درزمین
=توسعه طبیعی-تنازعی/هژمونیک/استثمار-استیلا)
4-آموزش اسماءالهی
=به عنوان اساس-غایت-معیار(سنجش) ارزش وکار
(بویژه:رحمانیت=بسط نعمت/جنبه وجهت توسعه-رحیمیت=کمال نعمت/جنبه وجهت تعالی،خالق وخلاق-یت،بصیر/ بینا-یی،،خبیر/آگاه-ی، علیم/بادانش،ودود/دوستی، رئوف، حلیم،بدیع،صانع/صنعتگر،کافی /باکفایت، رقیب/مراقب-ت،. . .)
5-آزمون اسماء
6-سجده ملایک
=دراختیار انسان قرارگرفتن مبادی/علل-اسباب-قوانین
تکوینی وامکان کاربری آن ها.
7-سکونت آدم،باشاخص های؛
الف-آرامش/سکون-ت آدم(ع)
=مطلوب ذاتی کار انسان
ب-آسایش/رغدا=وفور/برخورداری(قرآن)
ج-آزادی/حیث شئتما
=شرایط جوهری/معنوی کار انسان-ی(برخلاف کار آمیخته ودوسویه یا دوساختی ودوساحتی مادی-معنوی وسخت افزاری-نرم افزارانه زمینی بشر-یت)
8-آزمایش الهی
=لازمه کار انسانی(ایمان-عمل صالح)
9-آسیب پذیری اراده/ی=وهن عزم/نا استوراری/نابردباری
10-تجدیدی آدم
توبه/آزمون مجدد/بازبینی-بازگشت-اصلاح
11-پذیرش توبه/بهینه سازی
12-پرورش اراده/پایایی-پویایی
چهارم-ازهبوط(ازبهشت نخست)-تااستقراردرزمین
الف-هبوط
=فرود/نه سقوط/نه تبعید/نه مجازات/نه انتقام
ب- استقرار-زیست/زندگی-کار درزمین
=پرورش-پردازش /خودسازی/ساختن خود-غیر-جامعه-جهان
= باز پروری-بارآوری-بازآوری-فعلیت استعداد ها-بهره وری
=لطف-فرصت-امکان-عامل بلکه سبب/علت/علت علل شدن/گشتن/گردیدن/رشد/توسعه-تعالی/تجرد/بازگشت
= خیر/عامل/علت
-فضیلت/برتری
=1-تنبیه برای تنبه وتنزیه
/(خود-خدا)آگاهی ودانایی
/بیداری از خواب-آلودگی-عزت
نه توبیخ برای تحقیریاتذلیل/خواری-سازی
2-فتنه وبلا
/سختی برای تقویت وتلطیف
/پالودگی از آلودگی ها
نه خشونت برای تضعیف یاتخدیر
3-تکلیف برای تکلف/واداری
/استواری اراده/ی-عزم وتوکل
/تحدید-تسهل-تسریع-تأمین-تشدیدسیر
/پالایش از آلایش ها
نه برای تمانع/ممانعت/ایجادمحدودیت
-تذلل/سستی/
پنجم-از زمین-تارجعت
/ازدنیا-تاآخرت
= ایمان + عمل صالح
-حسن/نیکی/نیکویی/زیبایی
نه شر-مانع-زشتی/نه
هفتم-ازماده اولی/ه-تاصورت انسان/ی-تاصورت صور=خدا
فعالیت-فعلیت
هشتم-ازقوه-به فعل-یت
ضعف-به قوت
جزء-به کل
نقص-به کمال
(6)بدین ترتیب پدیده شناسی کار،در زیر ساز خویش نیاز به وجود-ایجاد-تبیین -تفکیک-ترسیم-تنظیم :
فلسفه/حکمت/علم نظری-عملی یعنی پدیده شناسی(کار)اعم از: هستی شناسی-چیستی شناسی یا برعکس چیستی شناسی-هستی شناسی /بینش-کار به ترتیب ذیل دارد:؛
1-فلسفه اله-ی –الهیات
(به تعبیر فارابی؛ سبب اول یامبداء
اسباب دوم یا مبادی هستی)
/مجردات/مدبران امور/الهگان/خدایگان/عقول
/اعیان ثابت-ه/ انوار/علل/اسباب الهی/روحانیات
/قدسیات/مبادی الهی/ربانیات درتعابیر گوناگون.
هستی شناسی ؛
بنیادین-عام/عمومی
=شناخت مطلق هستی /حقیقت وجود
شناخت هستی مطلق/وجود/موجودحقیقی
شناخت هستی-های مجرد/مجردات
2-فلسفه طبیعت-طبیعی –طبیعیات
(عمومی-جماد-جاندار:گیاه-ان و جانور-ان
حتی طبیعت بشر-ی-ت وبشرطبیعی)
3-فلسفه انسان-انسانی-انسانیات-حتی انسانیت
(انسان مدنی؛
خواه دوساحتی-متعادل-متعالی
یاتک ساحتی: بهیمی-سبعی
/مادی/دهری-تغلبی /سلطه طلب)
4-فلسفه جمع/جماعت-جمعی-حتی جمع ها
شامل:فلسفه خانه/خانواده گروه/مجمع/انجمن -صنف/ی /اصناف -حتی قوم-روستا-محله.
ازجمله کار جمع-ی؛
کارخانگی/خانوادگی-روستایی-محلی
-کارشهر/ی-کارگاه/ی-کارخانه/گی-جات
5-فلسفه اجتماع-اجتماعی-اجتماعیات
/فلسفه مدنی/مدینه/مدن/کشور-ها
/نظام مدنی /سیاسی؛شامل:
بخش-ها-برد/گستره ها؛
الف- فلسفه اقتصاد-اقتصادی-اقتصادیات.
دربرد/گستره؛
شخصی-فردی-جمعی-اجتماعی /مدنی شهری-ملی تاجهانی.
همانند: فلسفه ارزش(پول)-تولید،توزیع ومصرف
-عمران وتوسعه-رشداقتصادی-بهداشت-رفاه.
ازجمله؛
فلسفه اقتصادکار اقتصادی-فرهنگی-سیاسی ودولت-ی
/فلسفه کاراقتصادی(اقتصاد-فرهنگ-سیاست ودولت-ی).
ب- فلسفه فرهنگ-فرهنگی-فرهنگی ها.
دربرد/گستره؛
شخصی-فردی-جمعی-اجتماعی /مدنی شهری-ملی تاجهانی.
همانند: فلسفه علم/ معنویت/ دین/هنر/اخلاق،
ازجمله فلسفه فرهنگ کار/اخلاق کار/حتی کارهنری
خواه فرهنگ کار اقتصادی-فرهنگی-سیاسی
یا کارفرهنگی اقتصادی-فرهنگی-سیاسی ودولت-ی
ج-فلسفه سیاست-سیاسی-سیاسیات.
دربرد/گستره؛
شخصی-فردی-جمعی-اجتماعی /مدنی شهری-ملی تاجهانی.
همانند: فلسفه دولت
ازجمله (فلسفه)سیاست کار (اقتصادی-فرهنگی-سیاسی)
/کار –کردسیاست/سیاسی
/حتی کارامدی سیاسی/سیاست کارا-مد
/کار-ویژه دولت-ی/حتی دولت کار-ی/کارا-مد
/کارایی-کارامدی دولت
+ فلسفه تاریخ/سنت های صورت-سیرت سیر-ساختاربالا.
وجوه دوگانه هستی=وجود-ایجاد
=هست/استی/ایستار/ثبات- پویش/حرکت /تحرک /تحول /تغییردادن/کردن
=بود/ن-شد/ن/گشت-ن/گردیدن-گرداندن.
کار= وجه ایجادی وجوداست.
فلسفه کار:پدیده شناسی کار/ایجاد(وجود)
=ضمن-درراستای فلسفه وجودشناسی
فلسفه کار=ایجاد شناسی؛
-الهی
-طبیعی
-انسانی(ذهنی-روانی-بدنی)
-جمعی(اقتصادی/فرهنگی/سیاسی)
-اجتماعی؛
الف-بخش-ی:
-اقتصادی
-فرهنگی
-سیاسی
ب-برد/گستره:
-کوچک/شهرستان-ی
-ملی:داخلی-خارجی
-امت-ی
-جهان-ی
بنابراین :کار شناسی/پیده شناسی کار
=دریافت ایجادی/ایجادشناسی/انه وجود/هستی –شناسی است.
مراتب:
الهی-طبیعی-انسانی-جمعی/اجتماعی-مدنی/سیاسی-اقتصادی
کار/عمل=کنش= یک دریافت/درک/منظراست نه یک مرتبه/جزء ؛
1-کاراله/کارالهی
2-کارطبیعت/کارطبیعی
3-کار انسان/کارانسانی/کار انسان ها/کارهای انسان(-ها)
=کوشش ؛
-کار ذهنی/فکری/علمی=نگرش
-روحی/نفسانی/روانی=گرایش
-جسمی/بدن-ی /مادی درون-برون(فیزیکو-شیمیایی =فیزیولوژیک-آناتومیک)=کشش درونی-جنبش بیرونی
4-کارجمع/گروه/کارجمعی/کارجمع ها/کارهای جمع-ی/ها:
الف-1-(ازدرون=درونزا:انسانی؛ذهنی-روانی-جسمانی)
2-(از بیرون=برون-آ: طبیعی-الهی-اجتماعی؛اقتصادی-
فرهنگی-سیاسی)
داشته(انسانی:صورت کار/کالا-جنبشدرون-برون بدنی)
-داده(اجتماعی:مواد-ابزار)
ب-برونداد/تولید= کالا=یافته:
1-جمعی/اجتماعی؛
اقتصادی /فرهنگی/سیاسی
/2-انسانی(شخصی-فردی)
/بدنی-جسمانی-مادی/نفسانی-روانی-روحی/ذهنی-
فکری-علمی
5-کار اجتماع/کار اجتماعی/کار اجتماعات
اقتصادی-فرهنگی-سیاسی
5-کار سیاست/کارمدینه وکارمدن/کار سیاسی/کارمدنی/کارهای مدنی حتی سیاست کار.ازجمله کار دولت-ی-غیردولت-ی
6-کار اقتصاد/کار اقتصادی حتی اقتصادکار(-ها)
« مبانی نظری کاردرنگاه متفکرین اسلامی » :
دوبخش یا قسمت؛
الف-کاردرنظریه متفکرین اسلامی
ب-نظریه کار متفکرین اسلامی
ــــ /عنوان اصلی :
مبانی نظری کاردرنگاه/فلسفه متفکرین اسلامی
/مبانی فلسفه/ی کار درنگاه متفکرین اسلامی
/مبانی نظری کار درنگاه فلاسفه اسلامی
ـــ/الف-
کار درنظریه فلسفی متفکرین اسلامی
/کار درفلسفه متفکرین اسلامی
/فلسفه کار درنگاه
/فلسفه کار درنظر-یه
ـــ/ب-
نظریه فلسفی کار متفکرین اسلامی
/ نظریه کار درفلسفه متفکرین اسلامی
/ نظریه کار در نگاه
فلسفه/فلسفی،
فلسفه=
شناخت ماهیت-حقیقت(-کلیت واقعیت)
/چیستی-هستی
/حدود-علل
/مفاهیم –اسباب
/تعاریف-ضرورت ها
/بنیان-بنیاد
/مبادی-مبانی
=بینش-بنیاد
/بینش به معنای اعم
بر اساس بینش =(منش-)-دانش-کنش(=کشش-کوشش-جنبش)؛
الف- در کنش گر عملی-عینی=در نظر نیروی کار-کن/گر-فرما
ب-در دانش گر علمی-عملی=درنظریه کارپژو
/دانش پژو-دانشمند(دانش)کار
بینش کار-دانش کار-منش کار-روش کار-کنش کار
/بینش کار-دانش کار-منش کار-کنش /کار-روش کار
/بنیاد/علل-بنیان/بودها-چگونگی/نمودها-راهبرد-غایت کار
کار /کنش/عمل=
کوشش(درون-ی:نگرش-گرایش-کشش-)-جنبش(برونی)
/درون – برون کار/کاردرون-بیرون-ی
فلسفه کار =منظر-نگاه ودریافت پویشی /ایجادی /شدن
در سرتاسر –ساختار نظر-یه-آثار فلسفی-حتی منطقی
+علاوه بر پدیده ها-مفاهیم/مقولات-مبحث های : حرکت،کنش وواکنش/فعل وانفعال ،حت علت ومعلول یا علیت.
فلسفه اقتصاد-کار اقتصادی=به صورت ضمنی-زمینه ای/موردی-جزیی.
فارابی:
کتاب فصوص الحکم:فلسفه عمومی الهی-صبیعی-انسانی
کتاب احصاءالعلوم: فلسفه طبیعی-الهی-فلسفه(انسانی-اجتماعی-)مدنی/سیاسی
وی فقه وکلام را نیز در این اثر ؛
اولا-به نظری –عملی تقسیم نموده است.که در مبحث –مقوله عمل وبا نگاه عمل-ی به معنای کار-بردی کاربری دارد.
ثانیا-این دو علم را در ضمن وذیل فصل پنجم ،یعنی زیر مجموعه علم مدنی آورده است. که از حیث راهبردی کاربرد دارد.
کار طبیعی را در فلسفه طبیعی و
کار الهی ونیز
ارزش (کار)رادرفلسفه الهی(فصل چهارم)متذکر شده است.
نیز در التعلیقات
ابن سینا:
دانشنامه علایی
الشفاء
الاشارات والتنبیهات-حتی در مبحث عرفان
خواجه نصیر:
حتی درتجرید العقاید/الاعتقاد ، که= در کلام فلسفی است.
ملاصدرا :
اسفار
مبدا ومعاد
شواهدالربوبیه
(حتی از منطق /تامنطق=معقولات دوم منطقی=اندازه-اندازه گذاری-گیری/ارزش گذاری-یابی/ارزیابی/سنجی ازجمله ؛ کارسنجی یا اقتصاد سنجی=سنجه-سنجش=ارزش-روش/ارزشمندی-روشمندی)
فلسفه عمومی ، اعم از ؛
اول- امورعامه فلسفه/ی
دوم- فلسفه :
الهی-طبیعی(-مدنی:انسانی-اجتماعی-سیاسی)
در آثار سیاسی فارابی
/طبیعی-الهی (انسانی-اجتماعی مدنی-سیاسی )
در فصوص الحکم فارابی
/(زبان-منطق-ریاضی-)الهی+طبیعی-مدنی
دراحصاءالعلوم فارابی
/طبیعی-الهی(انسانی-اجتماعی مدنی)
در الشفاء - الاشارات والتنبیهات ابن سینا
اسفار-مبداء ومعاد-شواهدالربوبیه ملاصدرا
اول- از:مبداء-تا:معاد
دوم-ازآفرینش جهان-تاقیامت
سوم-
از:خلقت/آفرینش /خلافت آدم-تاسکونت دربهشت نخست/ین
تصمیم الهی
اعلام تصمیم
اعلام خطرملایکه(فساد-خونریزی درزمین)
آموزش اسماءالهی
آزمون اسماء
سجده ملایک
آرامش/سکون
آسایش/رغدا=وفور/برخورداری(قرآن-
آزادی/حیث شئتما
آزمایش الهی
آسیب پذیری اراده/ی=وهن عزم/نا استوراری/نابردباری
تجدیدی آدم
توبه/آزمون مجدد
پذیرش توبه
پرورش اراده
چهارم-ازهبوط(ازبهشت نخست)-تااستقراردرزمین
الف-هبوط
=فرود/نه سقوط/نه تبعید/نه مجازات/نه انتقام
ب- استقرار-زیست/زندگی-کار درزمین
=پرورش-پردازش /خودسازی/ساختن خود-غیر-جامعه-جهان
= باز پروری-بارآوری-بازآوری-فعلیت استعداد ها-بهره وری
=لطف-فرصت-امکان-عامل بلکه سبب/علت/علت علل شدن/گشتن/گردیدن/رشد/توسعه-تعالی/تجرد/بازگشت
= خیر/عامل/علت
-فضیلت/برتری
=1-تنبیه برای تنبه وتنزیه
/(خود-خدا)آگاهی ودانایی
/بیداری از خواب-آلودگی-عزت
نه توبیخ برای تحقیریاتذلیل/خواری-سازی
2-فتنه وبلا
/سختی برای تقویت وتلطیف
/پالودگی از آلودگی ها
نه خشونت برای تضعیف یاتخدیر
3-تکلیف برای تکلف/واداری
/استواری اراده/ی-عزم وتوکل
/تحدید-تسهل-تسریع-تأمین-تشدیدسیر
/پالایش از آلایش ها
نه برای تمانع/ممانعت/ایجادمحدودیت
-تذلل/سستی/
پنجم-از زمین-تارجعت
/ازدنیا-تاآخرت
= ایمان + عمل صالح
-حسن/نیکی/نیکویی/زیبایی
نه شر-مانع-زشتی/نه
هفتم-ازماده اولی/ه-تاصورت انسان/ی-تاصورت صور=خدا
فعالیت-فعلیت
هشتم-ازقوه-به فعل-یت
ضعف-به قوت
جزء-به کل
نقص-به کمال
نیاز به وجود-ایجاد-تفکیک-ترسیم-تنظیم :
فلسفه
/حکمت
/علم نظری-عملی
/پدیده شناسی:هستی شناسی-چیستی شناسی
/چیستی شناسی-هستی شناسی/بینش؛
1-اله-ی –الهیات
(به تعبیر فارابی؛ سبب اول یامبداء
اسباب دوم یا مبادی هستی)
/مجردات/مدبران امور/الهگان/خدایگان/عقول
/اعیان ثابت-ه/ انوار/علل/اسباب الهی/روحانیات
/قدسیات/مبادی الهی/ربانیات درتعابیر گوناگون.
هستی شناسی ؛
بنیادین-عام/عمومی
=شناخت مطلق هستی /حقیقت وجود
شناخت هستی مطلق/وجود/موجودحقیقی
شناخت هستی-های مجرد/مجردات
2-فلسفه طبیعت-طبیعی –طبیعیات
(عمومی-جماد-جاندار:گیاه-ان و جانور-ان
حتی طبیعت بشر-ی-ت وبشرطبیعی)
3-فلسفه انسان-انسانی-انسانیات-حتی انسانیت
(انسان مدنی؛
خواه دوساحتی-متعادل-متعالی
یاتک ساحتی: بهیمی-سبعی
/مادی/دهری-تغلبی /سلطه طلب)
4-فلسفه جمع/جماعت-جمعی-حتی جمع ها
شامل:فلسفه خانه/خانواده گروه/مجمع/انجمن -صنف/ی /اصناف -حتی قوم-روستا-محله.
ازجمله کار جمع-ی؛
کارخانگی/خانوادگی-روستایی-محلی
-کارشهر/ی-کارگاه/ی-کارخانه/گی-جات
5-فلسفه اجتماع-اجتماعی-اجتماعیات
/فلسفه مدنی/مدینه/مدن/کشور-ها
/نظام مدنی /سیاسی؛شامل:
بخش-ها-برد/گستره ها؛
الف- فلسفه اقتصاد-اقتصادی-اقتصادیات.
دربرد/گستره؛
شخصی-فردی-جمعی-اجتماعی /مدنی شهری-ملی تاجهانی.
همانند: فلسفه ارزش(پول)-تولید،توزیع ومصرف
-عمران وتوسعه-رشداقتصادی-بهداشت-رفاه.
ازجمله؛
فلسفه اقتصادکار اقتصادی-فرهنگی-سیاسی ودولت-ی
/فلسفه کاراقتصادی(اقتصاد-فرهنگ-سیاست ودولت-ی).
ب- فلسفه فرهنگ-فرهنگی-فرهنگی ها.
دربرد/گستره؛
شخصی-فردی-جمعی-اجتماعی /مدنی شهری-ملی تاجهانی.
همانند: فلسفه علم/ معنویت/ دین/هنر/اخلاق،
ازجمله فلسفه فرهنگ کار/اخلاق کار/حتی کارهنری
خواه فرهنگ کار اقتصادی-فرهنگی-سیاسی
یا کارفرهنگی اقتصادی-فرهنگی-سیاسی ودولت-ی
ج-فلسفه سیاست-سیاسی-سیاسیات.
دربرد/گستره؛
شخصی-فردی-جمعی-اجتماعی /مدنی شهری-ملی تاجهانی.
همانند: فلسفه دولت
ازجمله (فلسفه)سیاست کار (اقتصادی-فرهنگی-سیاسی)
/کار –کردسیاست/سیاسی
/حتی کارامدی سیاسی/سیاست کارا-مد
/کار-ویژه دولت-ی/حتی دولت کار-ی/کارا-مد
/کارایی-کارامدی دولت
+ فلسفه تاریخ/سنت های صورت-سیرت سیر-ساختاربالا.
وجوه دوگانه هستی=وجود-ایجاد
=هست/استی/ایستار/ثبات- پویش/حرکت /تحرک /تحول /تغییردادن/کردن
=بود/ن-شد/ن/گشت-ن/گردیدن-گرداندن.
کار= وجه ایجادی وجوداست.
فلسفه کار:پدیده شناسی کار/ایجاد(وجود)
=ضمن-درراستای فلسفه وجودشناسی
فلسفه کار=ایجاد شناسی؛
-الهی
-طبیعی
-انسانی(ذهنی-روانی-بدنی)
-جمعی(اقتصادی/فرهنگی/سیاسی)
-اجتماعی؛
الف-بخش-ی:
-اقتصادی
-فرهنگی
-سیاسی
ب-برد/گستره:
-کوچک/شهرستان-ی
-ملی:داخلی-خارجی
-امت-ی
-جهان-ی
بنابراین :کار شناسی/پدیده شناسی کار/حتی کارشناسی پدیدار
=دریافت ایجادی/ایجادشناسی/انه وجود/هستی –شناسی است.
مراتب:
الهی-طبیعی-انسانی-جمعی/اجتماعی-مدنی/سیاسی-اقتصادی
کار/عمل=کنش= یک دریافت/درک/منظراست نه یک مرتبه/جزء ؛
1-کاراله/کارالهی
2-کارطبیعت/کارطبیعی
3-کار انسان/کارانسانی/کار انسان ها/کارهای انسان(-ها)
اول-کارشخص-ی=کنش؛
الف-کار ذهنی/فکری/علمی=نگرش
ب-روحی/نفسانی/روانی=گرایش
ج-جسمی/بدن-ی /مادی درون-برون(فیزیکو-شیمیایی=فیزیولوژیک-آناتومیک)
کوشش=کشش درونی-جنبش بیرونی
4-کارجمع/گروه/کارجمعی/کارجمع ها/کارهای جمع-ی/ها:
الف-1-(ازدرون=درونزا:انسانی؛ذهنی-روانی-جسمانی)
2-(از بیرون=برون-آ: طبیعی-الهی-اجتماعی؛اقتصادی-
فرهنگی-سیاسی)
داشته(انسانی:صورت کار/کالا-جنبش درون-برون بدنی)
-داده(اجتماعی:مواد-ابزار)
ب-برونداد/تولید= کالا=یافته:
1-جمعی/اجتماعی؛
اقتصادی /فرهنگی/سیاسی
/2-انسانی(شخصی-فردی)
/بدنی-جسمانی-مادی/نفسانی-روانی-روحی/ذهنی-
فکری-علمی
5-کار اجتماع/کار اجتماعی/کار اجتماعات
اقتصادی-فرهنگی-سیاسی
5-کار سیاست/کارمدینه وکارمدن/کار سیاسی/کارمدنی/کارهای مدنی حتی سیاست کار.ازجمله کار دولت-ی-غیردولت-ی
6-کار اقتصاد/کار اقتصادی حتی اقتصادکار(-ها)
©2023 . All Rights Reserved